Risk ne zaman başlar?
Her kadının 20 yaşından itibaren, her ay kendi kendine meme muayenesi yapması gerekiyor. 40 yaşından itibaren her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmesi erken tanı için önem taşıyor. Risk faktörlerine sahip olan kadınlar, örneğin ailesinde meme kanseri sık görülenler ve hormon kullananlar ise hekim muayenelerine 20 yaşından itibaren başlamalı.
-Ülkemizde her 8 kadından birinde, yaşamlarının bir döneminde meme kanseri gelişiyor.
-Meme kanseri 50 yaş üstü kadınlarda daha yaygın ancak her yaş kadında ortaya çıkabiliyor.
-Her 10 dk da bir kadın meme kanseri nedeniyle yaşamını yitirmekte ve her 3 dk da bir yeni bir kadına meme kanseri tanısı konmaktadır.
-Her 100 meme kanseri hastasından birisi erkektir
Belirtiler:
-Meme cildinde yara veya kızarıklık
-Memede veya koltukaltında ele gelen kitle sertlik, şişlik gibi
-Memebaşında içe doğru çekilme, çökme veya şekil bozukluğu
-Memebaşı derisinde soyulma, kabuklanma
-Memebaşından tek kanaldan kanlı veya şeffaf renkli akıntı
-Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması
-Memede büyüme, şekil bozukluğu, kızarıklık
Riski düşürmek için neler yapılabilir?
Acıbadem Maslak Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Er, meme kanseri olma riskini düşüren 10 yöntemini anlattı.
1. Anne olmayı geciktirmeyin
Doğum yapmak, özellikle de 30 yaşından önce ilk doğumu yapmış olmak, meme kanseri riskini azaltan önemli bir faktör. Üstelik bu risk her doğumla yüzde 7 oranında azalıyor.
2. Bebeğinizi bol bol emzirin
Meme kanseri sıklıkla 50 yaşından sonra görülse de, menopoz öncesi dönemde de, yani genç yaşlarda da gelişebiliyor. Ailesinde meme kanseri öyküsü bulunan kadınlarda risk daha yüksek oluyor. 30 ülkede 150 bin kadını kapsayan 47 çalışmanın tümü değerlendirildiğinde; emzirmenin meme kanseri üzerindeki koruyucu etkisi gösterilmiş.
3. Formda kalın
Aşırı kilolu veya obez olmak meme kanseri riskini artırıyor. Bunun nedeni ise kilolu kişilerde kandaki cinsiyet hormonları, insülin ve insülin büyüme faktörü 1 ile bel çevresi kalınlığının artması. Tüm bu faktörler de meme kanseri açısından risk oluşturuyor.
4. En az 5 porsiyon sebze-meyve tüketin
Yağ içeriği yüksek olan besinler uzun süre tüketildiklerinde, meme kanseri risk faktörü olan östrojen hormonunun düzeyi yükseliyor. Bunun sonucunda da kansere yakalanma riski artırıyor. Bu nedenle aldığınız total enerjinin sadece yüzde 20-25’i yağdan gelmeli. Risk faktörüne sahip değilseniz bu oran yüzde 30’lara çıkabiliyor. Günde 5-6 porsiyon sebze meyve tüketmeniz de çok önemli.
5. Haftada 150 dakika egzersiz yapın
Yapılan araştırmalar her gün aktif spor yapmanın meme kanseri riskini azalttığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, meme sağlığı için haftada 150 dakika yürüyüş ve pilates gibi aerobik egzersiz veya 75 dakika ağır spor ve haftada 2 kez kardiyo çalışması öneriyor.
6. Uzun yıllar doğum kontrol hapı kullanmayın
Bazı çalışmalar; doğum kontrol haplarını 10 yıldan uzun süre kullanan kadınlarda, hiç kullanmayanlara göre meme kanseri riskinin az da olsa arttığı tespit edilmiş. Kullanımı bırakınca 10 yıl sonra risk tekrar normale dönüyor. Bu nedenle doğum kontrol hapı kullanmadan önce, diğer risk faktörlerinizin değerlendirilmesi için doktorunuzla görüşmeniz çok önemli. Günümüzde kullanılan düşük dozlu doğum kontrol hapları ise meme kanseri riskini artırmıyor.
7. Menopoz döneminde hormondan kaçının
Bundan 10 yıl öncesine dek, menopoza bağlı ateş basması, terleme gibi yakınmaları ve osteoporozu önlemek için östrojen ile progesteron içeren hormon tedavileri yaygın olarak kullanılıyordu. Ancak çalışmalar gösterdi ki kombine hormon tedavisinin (östrojen+progesteron) menopoz sonrası dönemde 3-5 yıldan uzun süre kullanımı meme kanseri riskini artırıyor. Bu yüzden hormon tedavisi tıbbi gereklilik durumları dışında önerilmiyor. Östrojenin tek başına kullanımı ise meme kanseri riskini artırmıyor.
8. Alkol kullanımını sınırlayın, sigara içmeyin
Alkol kullanımı arttıkça meme kanseri gelişme riski de artıyor. Bunun nedeni ise alkolün, besinlerden aldığımız ve meme kanserini önlemede etkisi olan folat maddesinin kandaki miktarını azaltması. Çalışmalar, her gün düzenli olarak 3 kadeh ve daha fazla alkol tüketen kadınlarda meme kanseri riskinin tüketmeyenlere oranla yüzde 40 daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.
9. Gelişigüzel vitamin takviyesi almayın
Vitamin D düzeyi düşük kişilerde bunun yerine konması hem meme hem kemik sağlığı açısından yarar sağlıyor. Ancak doktorunuz önermediği takdirde, eş dost tavsiyesi ile vitamin desteği almayın.
10. Ailenizdeki kanser öyküsünü öğrenin
Anne, baba ve kardeşlerin yanı sıra teyze, hala amca ve kuzenlerdeki meme, over (yumurtalık), rahim ve kalın bağırsak kanser öyküsünü öğrenmeniz, ailenizden gelen genetik risk faktörlerinin belirlenmesinde büyük önem taşıyor. Erken yaşlarda kanser görülmesi veya belli bir kanser tipinin fazla görülmesi kalıtımsal risk faktörünü artırıyor. Bu durumun belirlenmesi de erken tanı konulmasında, hatta önlenmesinde büyük önem taşıyor. Meme kanseri riski yüksek kişilerde hastalığın gelişimini önlemek amacıyla ilaç kullanımına başlanıyor. Dolayısıyla risk grubunda olup olmadığınızı öğrenmek için risk profilizin belirlenmesi gerekiyor.
***Düzenli mamografi tetkiki şart
Meme kanserinden korunmaya yönelik önlemleri almak çok önemli olsa da, risk devam ediyor. Bu nedenle 40 yaşından itibaren düzenli mamografi ve doktor kontrollerinizi yaptırmayı asla ihmal etmemeniz gerekiyor. Memenizde şekil değişikliği, kitle veya meme başında pullanma ile kanlı akıntı gibi durumlar gözlerseniz, mutlaka doktora başvurun. Unutmayın ki meme kanserinde erken tanı sayesinde ölümler engellenebiliyor.
GÜNLÜK TAROT FALINIZ
